Logo
"De vakbond voor iedereen"
word ook lid en profiteer van alle voordelen
Lid worden

Het eigen huis als melkkoe … (??) 02-05-2023

Geachte leden,
In mijn laatste blogs heb ik veelal gesproken over de energietransitie. Op termijn zal er waarschijnlijk nog een andere transitie gaan plaatvinden, en wel de fiscale transitie van het eigen huis ...
De positie van het eigen huis is al decennia lang een fiscaal en daarmee dus ook een politiek item.
Denkt u daarbij aan de hypotheekaftrek, het huurwaardeforfait en de Onroerend Zaak Belasting (OZB). De afbouw van de hypotheekaftrek vanaf 2014, moest het fiscale voordeel dat hoge inkomens kenden aan banden leggen. Hoge inkomens betaalden immers (+/-) 50% loonbelasting en kregen dan ook ditzelfde percentage terug over de aftrekposten. Bij lagere inkomens was dit beperkt tot de lagere tariefgroepen. De beoogde afbouw zou aanvankelijk plaatsvinden in kleine stapjes (0,5%), maar werd in 2020 versneld doorgevoerd, hetgeen ertoe leidde dat er vanaf 2023 geen verschil meer is tussen lage en hoge inkomens. Het zal u duidelijk zijn dat de schatkist hier niet rouwig om is. Eenzelfde beeld kunnen we zien met betrekking tot de zogenaamde “Wet Hillen". Vanwege de relatief hoge hypotheekschuld in Nederland, werd deze wet in het leven geroepen en moest deze een voordeel bewerkstellingen voor degenen die hun hypotheekschuld geheel of gedeeltelijk deden aflossen. Hiermee verviel dan feitelijk (gedeeltelijk) het huurwaardeforfait (gekoppeld aan de WOZ-waarde). Het huurwaardeforfait is bedoeld om het voordeel te verkleinen dat woningeigenaren hebben ten opzichte van huurders (de hypotheekaftrek). De Wet Hillen wordt echter vanaf 2019 eveneens beperkt (kost de staat te veel ) door een afbouw naar nul in 30 jaar. Althans, dit is het plan tot nu toe …

Overigens, wat betreft de WOZ-waarde weet ook de gemeentelijke belasting huurders en woningeigenaren te vinden.

Wat kunnen huiseigenaren op termijn dan nog meer verwachten?

Intussen lijkt het geen vraag meer of de (over)waarde van eigen woning verder onderwerp van belasting gaat worden, maar is het meer de vraag wanneer dit zijn ingang zal vinden. Wanneer we kijken naar de eigen woning, dan liggen daaromtrent een aantal zaken onomstotelijk vast. Met name de economische waarde en de hypotheekschuld. Voor de Nederlandse staat in ieder geval duidelijk inzichtelijke vermogensbestanddelen, ideaal voor belastingheffing. De vraag die daar dan bij hoort, is de vraag in welke vorm dit dan gegoten gaat worden. Daarbij staat eigenlijk wel vast dat dit via een verplaatsing in de inkomstenbelasting zal gaan plaatsvinden en wel door de verplaatsing van box 1 (werk en woning) naar box 3 (rendement op bezittingen minus schulden). Dit werd eerder al door het “Centraal Planbureau" en later ook door de “De Nederlandse Bank" (ook economisch adviseur van de overheid) aangegeven. Van deze laatste het volgende citaat:
Wij stellen voor de eigen woning van box 1 naar box 3 te verplaatsen. Concreet betekent dit dat hypotheekrenteaftrek en eigenwoningforfait op termijn vervallen. Over de overwaarde van een woning gaan woningeigenaren belasting betalen. Belangrijk: wij stellen voor om dit in geleidelijke stapjes door te voeren. Daarvoor moet ruim de tijd worden genomen: in ons voorstel 20 jaar. Dit om te voorkomen dat huizeneigenaren plotseling met onverwachte of hoge kosten te maken krijgen.
Ook belangrijk: de extra belastingopbrengst die de overheid ophaalt, geeft zij in ons voorstel terug aan huishoudens. Bijvoorbeeld door de belastingtarieven in box 3 te verlagen. En door de belasting op inkomen uit werk in box 1 te verlagen, inclusief de belasting voor gepensioneerden.


Als belangrijkste reden voor de transitie naar box 3 voert De Nederlandse Bank de oververhitting op de woningmarkt aan. Door deze maatregel zou de prijs van woningen gaan zakken en zou er minder geleend hoeven te worden. Ook de ongelijkheid tussen kopers en huurder speelt voor De Nederlandse Bank hierbij een rol.

Wat de overgang naar Box 3 daadwerkelijk gaat inhouden is echter nog niet bekend. Er zijn verschillende scenario´s mogelijk. Het Verbond Financiële Beroepsorganisaties (VFBO) heeft gekenschetst hoe scenario´s er uit kunnen zien:

• 1: naar box 3 zonder extra maatregelen
De Eigen woning en eigenwoningschuld behoren volledig tot vermogen box 3. Er is GEEN teruggaaf en geen extra vrijstelling in box 3.
• 2: naar box 3 met extra vrijstelling
De Eigen woning en eigenwoningschuld behoren volledig tot vermogen box 3. Er is GEEN teruggaaf in box 3. De overwaarde van de eigen woning (WOZ waarde -/- alle schulden box 3) is extra vrijgesteld tot maximaal 300.000 euro.
• 3: naar box 3 met extra vrijstelling en eventuele teruggave
De Eigen woning en eigenwoningschuld behoren volledig tot vermogen box 3. De waarde eigen woning (WOZ waarde) wordt extra vrijgesteld tot maximaal 300.000 euro. Indien door een Eigen Woning Schuld (EWS) het totaal belastbaar vermogen in box 3 negatief is, geeft dit een teruggaaf IB box 3.


Ongetwijfeld zullen nog meer varianten mogelijk zijn.

Maar er zijn meer vraagstukken. Hoe zit het met de afgesloten kapitaalverzekeringen die zijn afgesloten om na 30 jaar de hypotheekschuld mee af te lossen? Dit kapitaal is tijdens de looptijd onbelast, maar in hoeverre blijft dit zo wanneer dit in box 3 terecht gaat komen ??

Het moge duidelijk zijn dat de overgang van Box 1 naar Box 3 grote gevolgen kan hebben. De wens van de gedachte is natuurlijk, dat de belastingopbrengsten vanuit deze verschuiving neutraal kunnen werken door de belastingbetaler op andere gebieden tegemoet te komen (zie ook het citaat van De Nederlandse Bank). Vraag is echter of dit al dan niet gaat plaatsvinden en zo ja, in hoeverre dit dan gaat plaatsvinden.

Vooralsnog geldt nog steeds dat het hebben van géén hypotheek nog altijd de beste optie is. Zeer zeker gezien het voorstel van de eerder genoemde Nederlandse Bank om de hypotheekaftrek in 20 jaar geheel af te bouwen.

Tot zover met vriendelijke groet,

Jo De la Roij (hoofdbestuurder).



 

Geplaatst op: 02-05-2023

Terug
Wij vragen jouw akkoord voor het gebruik van cookies op onze website. Meer informatie over wat cookies zijn, welke cookies op onze website worden gebruikt en wat ze bijhouden is beschikbaar in het onderdeel cookies van ons privacy statement
Akkoord Niet akkoord