PRINSJESDAG 2020 "Nu schrap zetten voor gevolgen zware economische terugslag..." 16-09-2020

Dit allemaal vanwege de Corona pandemie die ook ons land behoorlijk heeft geraakt.
Voor veel mensen zijn dit heftige tijden. Denk maar aan de mensen die kampen met de nasleep van een coronabesmetting en merken hoe lang het herstel duurt of aan mensen die hun baan zijn verloren, ondernemers en zelfstandigen die opdrachten zien teruglopen, werkgevers die hun medewerkers niet langer in dienst kunnen houden omdat er door het coronavirus minder geld binnen komt. Voor mensen bij wie het sociale leven is stilgevallen en ga zo maar door.
Issues die ongetwijfeld hun effecten zullen hebben op de begroting en de Miljoenennota. Was er vorig jaar nog sprake van wellicht een klein overschot, met de kennis van nu weten we dat de economie dit jaar sterk krimpt.

We zetten de belangrijkste maatregelen voor onze leden van Prinsjesdag op een rij.
Let op! Niet alle in dit artikel genoemde veranderingen zijn definitief. Over een deel van de voorstellen moet nog gestemd worden in de debatten bij de Algemene Beschouwingen die vandaag en morgen plaatsvinden én in oktober a.s. bij de Financiële Beschouwingen.

Inkomen
• Gemiddeld genomen gaan we er komend jaar iets op vooruit. De verwachting is dat de mediane koopkracht in 2021 op 0,9 % uitkomt. Dit betekent dat een deel van de huishoudens er dus ook op achteruit gaat. Zie onder aan de pagina wat er gebeurt met de koopkracht voor verschillende huishoudens.
Wilt u exact weten wet het voor u betekent plak dan de volgende link in je browser: https://www.nibud.nl/consumenten/koopkrachtberekenaar/
• Het kabinet trekt geld uit voor lastenverlaging. Het belastingtarief van de eerste schijf in de inkomstenbelasting daalt met 0,25 procentpunt naar 37,10 %. Daardoor betaalt vrijwel iedereen iets minder belasting.
• De algemene heffingskorting, een korting op de inkomstenbelasting en premies volksverzekeringen, gaat volgend jaar met € 82 omhoog om lage inkomens te steunen.
• Vanaf volgend jaar kun je meer spaargeld op je bankrekening zetten zonder daar belasting over te hoeven betalen. Het heffingsvrije vermogen in box 3 stijgt naar 50.000 euro per persoon. Nu is dat iets meer dan 30.000 euro.
• Daarnaast worden de schijfgrenzen aangepast. Daardoor loopt de eerste schijf vanaf het heffingsvrije vermogen tot 100.000 euro en de tweede schijf tot een vermogen van
1 miljoen euro. Door deze maatregelen zullen ongeveer een miljoen mensen minder belasting betalen over box 3. Het belastingtarief in box 3 gaat trouwens wel iets omhoog. Dat tarief stijgt van 30 % naar 31 %.

Werk
• Het Centraal Plan Bureau (CPB) denkt dat de werkloosheid in 2021 oploopt tot 5,9 % van de beroepsbevolking. Dit betekent dat er dan mogelijk 546.000 Nederlanders zonder baan zitten. Op dit moment zoeken ruim 400.000 mensen een baan.
• De arbeidskorting, een korting voor werkenden op de belasting en premies volksverzekeringen, wordt met maximaal € 324 euro verhoogd. Mensen met een modaal inkomen profiteren daar het meest van.
• De zelfstandigenaftrek, een vrijstelling voor ondernemers voor de inkomstenbelasting, wordt met stapjes van 110 euro extra per jaar afgebouwd, boven op de verlaging van 250 euro per jaar die al was afgesproken. Op dit moment is de zelfstandigenaftrek € 7.030 en komend jaar € 6.670.
• Om werken in de zorg aantrekkelijker te maken, trekt het kabinet volgend jaar 20 miljoen euro uit. Daarmee moet de werkdruk verlaagd worden en moet het zorgpersoneel minder last krijgen van administratieve rompslomp. De lonen van zorgmedewerkers worden niet verhoogd, maar zij krijgen volgend jaar wel een extra eenmalige 'coronabonus' van€ 500. Daar is in totaal 2,16 miljard euro voor gereserveerd.

Kinderen
• Het kindgebonden budget gaat vanaf het derde kind binnen één gezin met € 617 per kind omhoog. Op die manier worden gezinnen met veel kinderen gesteund. Het kabinet trekt daar 150 miljoen euro voor uit.

Ouderen
• De mediane koopkrachtontwikkeling van gepensioneerden is komend jaar naar verwachting 0,5 %.
• De netto AOW-uitkering valt in 2021 voor alle gepensioneerden hoger uit. Dat komt door de hogere algemene heffingskorting die voor iedereen geldt (zie ook onder het kopje Inkomen).
• Mensen met een aanvullend pensioen moeten afwachten of dat in 2021 geïndexeerd wordt, maar als compensatie wordt de ouderenkorting met € 55 euro verhoogd. Dit betekent dat ze minder belasting hoeven te betalen.

Zorg
• De basisverzekering wordt in 2021 duurder. Naar verwachting stijgt de maandpremie met zo'n € 5. De exacte stijging is nog onbekend, omdat de zorgverzekeraars de premies nog moeten vaststellen. Deze moeten rond half november zijn bekendgemaakt.
• Het eigen risico blijft even hoog en bedraagt dus ook volgend jaar € 385.
• Het basispakket wordt tijdelijk uitgebreid met de herstelzorg die soms na een besmetting met het coronavirus nodig is. De uitbreiding is per 18 juli 2020 van kracht en blijft minimaal een jaar gelden. Ook zijn er enkele uitbreidingen die losstaan van COVID-19.
• De zorgtoeslag stijgt naar maximaal € 1.294 euro per jaar voor een eenpersoonshuishouden. Dat is € 44 meer dan nu. Voor een meerpersoonshuishouden stijgt het maximale jaarbedrag met € 99 euro naar € 2.496.

Wonen
• De belasting op aardgas gaat met 3 eurocent per kubieke meter omhoog. Lang niet alle huishoudens zullen die effecten merken in de portemonnee, omdat iedereen komend jaar 31 euro energiebelasting terugkrijgt. Daarom zullen vooral mensen met een slecht geïsoleerd huis last hebben van deze maatregel.
• De overdrachtsbelasting wordt geschrapt voor mensen tussen de 18 en 35 jaar die een huis kopen waar ze zelf in gaan wonen. Mensen die een huis kopen zonder die zelf te bewonen - zoals beleggers en ouders die een huis voor een studerend kind kopen - gaan komend jaar niet 2 procent maar 8 procent overdrachtsbelasting betalen. Het kabinet hoopt dat starters het hierdoor makkelijker krijgen op de woningmarkt. 35-plussers betalen vanaf volgend jaar 2 procent overdrachtsbelasting voor een eigen woning.
• Zo'n 260.000 'dure scheefwoners' (huurders van een sociale huurwoning die in verhouding te weinig verdienen om hun huur te kunnen betalen) krijgen een eenmalige huurverlaging. Hun huur wordt verlaagd tot de eerste aftoppingsgrens. Dit betekent dat ze gemiddeld 40 euro per maand per huishouden besparen.
• Zoals eerder aangekondigd, daalt het hoogste tarief voor de hypotheekrenteaftrek in 2021 met 3 procentpunt naar 43 procent. Dat tarief blijft dalen. In 2022 is het tarief 40 procent en een jaar later 37,05 procent.

Reizen
• Vliegen wordt naar verwachting per 2021 duurder. Dat komt door de vliegbelasting die dan wordt ingevoerd. Hoeveel precies wordt geheven, is nog niet bekend.
• De autobelastingen worden aangepast aan de scherpere milieueisen. Zo worden de voorwaarden van de aanschafbelasting bpm - die aan de CO2-uitstoot van de auto is gekoppeld - aangescherpt.

Studeren
• Het kabinet trekt in de begroting voor 2021 extra geld voor het onderwijs uit. Een deel van dat geld is bedoeld voor studenten die in hun laatste studiejaar door de coronacrisis vertraging hebben opgelopen. Het bedrag dat studenten kunnen terugkrijgen, verschilt per situatie.
• Om het voor mensen makkelijker te maken om zich te laten omscholen, betalen werkgevers voortaan geen loonheffing meer voor scholingskosten die na de beëindiging van het dienstverband zijn gemaakt.

Koopkracht
Volgens de koopkrachtplaatjes van het CPB gaan werkenden er gemiddeld 1,2 procent op vooruit, uitkeringsgerechtigden en gepensioneerden respectievelijk 0,5 en 0,4 procent. De gemiddelde koopkrachtstijging is 0,8 procent.
Dat geldt niet voor AOW‘ers met een hoog aanvullend pensioen en alleenstaande ouders die het minimumloon verdienen. Zij gaan er respectievelijk zo‘n 0,4 en 0,9 procent op achteruit.
De economie groeit volgens het CPB volgend jaar met 3,5 %. Mede dankzij het derde steunpakket voor bedrijven komt de werkloosheid op 5,9 % in plaats van de eerder gevreesde
6,5 %. Het begrotingstekort in 2021 wordt geraamd op 43,5 miljard euro. Dat is waarschijnlijk minder dan dit jaar, maar in 2018 en 2019 waren er nog overschotten.

Reactie Vakbond ABW
In de Troonrede waarschuwde koning Willem-Alexander dat we ons nu moeten schrap zetten voor de gevolgen van een zware economische terugslag.
Ietsje later bij het presenteren van zijn Miljoenennota aan de Tweede Kamer uitte minister van Financiën Wopke Hoekstra dat het blijft sturen in de mist omdat de kans groot is dat al die getallen in de Miljoenennota 2021 straks toch weer anders zijn. Het coronavirus is volgens hem een ontwrichtende 'zwarte zwaan' waarvan de klap nog lang nadreunt.
Opvallend vinden we dat het kabinet structurele kwetsbaarheden ziet in de economie die door corona worden geaccentueerd. Schulden maken bedrijven en burgers kwetsbaar, de flexibele schil in de arbeidsmarkt wordt het hardst getroffen door corona. Maar in de remedie durft dit kabinet met de verkiezingen in aantocht niet meer door te pakken.
Fiscale verstoringen van de woningmarkt en de arbeidsmarkt worden mondjesmaat aangepakt en daarmee volgens ons doorgeschoven naar de formatie van een volgend kabinet (Noot: Op 17 maart 2021 vinden er Tweede Kamer verkiezingen plaats). Intussen wordt met grote gebaren een 'Nationaal Groeifonds' (ook wel bekend als het Wopke Wiebes fonds) neergezet en gaan er douceurtjes naar bijna een miljoen kleine spaarders en beleggers en starters op de woningmarkt.
Maar eerlijk is eerlijk het kabinet heeft adequaat gereageerd op de uitbraak van de crisis. De ministers Koolmees en Wiebes van Sociale Zaken en Financiën tuigden de buffer op waarvoor Hoekstra zijn 'diepe zakken' aansprak, Rutte en De Jonge zetten de maatschappij op scherp in de strijd tegen het virus.

Nu wordt gekozen voor investeren en dus voor banen. Dat vinden wij als Vakbond ABW heel verstandig, want naast investeren om nieuwe banen te creëren, is het op dit moment belangrijk dat we mensen aan nieuw werk helpen vóórdat ze werkloos worden.
Behoud van werkgelegenheid is een van onze pijlers en zijn dan ook verheugd over de miljardeninvesteringen die het kabinet doet om de crisis met noodpakketten te bestrijden, want hierdoor blijft het aantal werklozen enigszins beperkt.
We weten ook van verschillende experts dat het jaar 2021 het jaar zal worden van grote verschuivingen op de arbeidsmarkt. Waar de ene sector tekorten kent, loopt de werkloosheid in andere sectoren snel op. Als Vakbond ABW zullen we aan de cao-tafels en in gesprekken met directie en ondersteund door onze OR-leden serieus hiernaar kijken en bewerkstelligen dat er een goede begeleiding komt bij omscholing en dus een degelijke werk-naar-werk begeleiding.

Een andere pijler van ons zijn de gepensioneerden.
Graag hopen we dat het kabinet de koopkracht van gepensioneerden niet over het hoofd ziet, want die blijft naar verwachting volgend jaar opnieuw achter bij die van werkenden.



VAKBOND ABW: STERK IN MAATWERK!